علت کم شدن تاثیر روحانیت در جامعه

روحانیت شیعه صدها سال در ایران مورد توجه مردم بود و کسی که مرجع تقلید میشد، حرفش رو با جون و دل می پذیرفتند و اون رو مثل پیامبر می دونستند. هممون ماجرای تحریم تنباکو توسط میرزای شیرازی که حتی زن شاه قاجار هم قلیونش رو به خاطر این فتوا شکست، میدونیم، یعنی روحانیون تا این حد مورد قبول بودند.

اما حالا چی؟ مردم به کدوم یک از فتواهای مراجع تقلید عمل می کنند؟ زمانی آیت الله مکارم شیرازی میگفت: "اینترنت 3G حرام است! به این خاطر که امکان چت تصویری زن و مرد نامحرم رو فراهم میکنه". اما نه تنها مسئولین به این حرفها اهمیتی ندادند، که مردم هم برای این مرجع تقلید جوک میسازند.

یک علتش میتونه عملکرد خود مراجع تقلید و فتاوای سخیف و بدون سندیت اونها باشه و اینکه مراجع تقلید بنابه تغییرات زمانه، حاضر به تغییر رویه و به روز شدن نیستند. اما من علت اصلیش رو یک چیز دیگه ای میدونم. یک زمانی روحانیون، تنها قشر باسواد جامعه ی ایران بودند. هر کسی دروس حوزوی میخوند ، در واقع هم فارسی بلد بود و هم عربی و سواد خوندن و نوشتن داشت. در دوره زمونه ای که اکثر مردم 4 کلاس و 5 کلاس بیشتر سواد نداشتند، همه روحانیون رو "مُلا" و "عالم" میدونستند.

اما با رشد سوادآموزی و تاسیس دانشگاه توسط رضا شاه، کم کم محوریت روحانیت کم شد و نه تنها همه ی مردم می تونستند برای خودشون اسم و مذهب و راه انتخاب کنند بلکه حالا اکثر جوونهای مملکت دکتر و مهندس هستند و خودشون رو خیلی با سوادتر و فهمیده تر از یک روحانی می دونند و حاضر به پذیرفتن بدون علتِ یک مسئله ی دینی نیستند.

بعد از اون، رشد موسیقی و سینما، الگوی جامعه و جوانان رو از روحانیت به سمت بازیگران و خوانندگان کشید. کم کم حضور زنان در جامعه پررنگ شد و حالا هرچی که روحانیون تلاش می کنند که موسیقی و فیلم و اینترنت و حضور زنان در ورزشگاه ها رو ممنوع اعلام کنند، اساسا مقلدی وجود نداره که حرفهاشون موثر باشه. 

روحانیون سالهاست که از مردم فاصله گرفتند و خودشون متوجه نیستند. به قول حجت الاسلام زائری که یک روحانی اصولگراست: "روحانیت با پایگاه مردمیش زنده ست و اگر همه ی مردم رو به بهونه ی حجاب و تیپ و آهنگ، از خودمون دور کنیم، ماهیت روحانیت هم از بین میره." بنابراین احساس می کنم که به زودی سرنوشت روحانیت در ایران، به سرنوشت روحانیت مسیحی در غرب تبدیل میشه و روحانیون ایرانی هم نهایتا یک نقش تشریفاتی بدون دخالت مستقیم در زندگی مردم و در یک شهر جداگانه مثل قم (واتیکانِ اسلامی) خواهند داشت.